Bà o phì là gì

Người thừa cân béo phì có tình trạng tích mỡ thừa quá mức và gây hại đến sức khỏe. Vậy nên, bệnh béo phì sẽ thể hiện rõ ở cân nặng cơ thể so với trọng lượng tiêu chuẩn dựa vào chiều cao của người có sức khỏe tốt.
Điều này không có nghĩa là người bình thường không có mỡ thừa tích tụ mà trong cơ thể luôn dự trữ lượng mỡ cố định để cơ thể sử dụng khi cần thiết. Mỡ có thể chuyển hóa thành năng lượng cho vận động của các cơ quan trong cơ thể, có vai trò giữ nhiệt và bảo vệ các vùng khỏi chấn động. Song khi lượng mỡ tích tụ này quá lớn, nó lại cản trở các cơ quan hoạt động.
Chỉ số cân nặng BMI được sử dụng để phân biệt bệnh thừa cân béo phì. Công thức tính chỉ số khối cơ thể này dễ dàng và đánh giá chính xác lượng mỡ trong cơ thể.
Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x chiều cao) = kg/m2.
Cũng theo phân loại của tổ chức Y tế thế giới WHO, người bình thường trưởng thành có cân nặng vượt quá tiêu chuẩn như sau:
· BMI từ 25 - 29.9: thừa cân.
· BMI từ 30 trở lên: Béo phì.
Người béo phì thường tích mỡ thừa ở các bộ phận của cơ thể như: bụng, eo, đùi, ngực, … Người béo phì nghiêm trọng mỡ sẽ tích tụ trên toàn cơ thể.
Nguyên nhân gây ra thừa cân béo phì
https://vienthammykorea.vn/beo-phi/
Thừa cân béo phì chủ yếu do sự không ổn định ở năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu thụ.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì là bởi:
· Cân bằng bị mất giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu hao. Phần lớn năng lượng ăn vào vượt qua nhu cầu năng lượng của cơ thể, do đó năng lượng bị dư thừa và được đổi thành mỡ tích lũy ở các cơ quan, tổ chức.
· Yếu tố di truyền: Có những người có một vài gen trong nhiều nhóm gen như nhóm gen kích thích ăn ngon miệng, nhóm gen liên quan đến tiêu hao năng lượng, nhóm gen điều hoà chuyển hoá, nhóm gen liên quan đến sự biệt hoá và phát triển tế bào mỡ. Trong gia đình nếu cha hoặc mẹ hoặc thậm chí là cả hai đều béo phì thì nguy cơ con cái bị thừa cân sẽ rất cao. Những người bị thừa cân béo phì do khả năng di truyền có tốc độ trao đổi chất chậm chạp, cải thiện khó.
· Sụn tuyến giáp: là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ các hormone cần thiết đối với cơ thể. Sự thiếu hụt hormone làm cho quy trình trao đổi chất bị ngưng lại, cùng nghĩa với lượng chất béo không được đốt cháy, là nguyên nhân dẫn đến tăng cân.
· Khó ngủ: Theo nghiên cứu nếu bạn thường xuyên thiếu ngủ 30 phút mỗi ngày sẽ gia tăng nguy cơ thừa cân, béo phì lên tới 17%. Khi bạn ngủ không đủ, lượng ghrelin sẽ tăng lên khiến bạn thường xuyên cảm thấy đói, thèm thức ăn chứa nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn tới mất kiểm soát khi thèm ăn, là nguyên nhân dẫn tới thừa cân, béo phì.
Người gặp nguy cơ cao bị thừa cân béo phì bao gồm:
· Người có thói quen hay sử dụng đồ ăn nhanh, thức ăn giàu năng lượng, ăn nhiều chất béo, ăn nhiều đồ chiên, rán, ăn không nhiều rau, uống nhiều nước ngọt, bia rượu ...
· Làm việc trong môi trường văn phòng tĩnh tại, ít vận động hoặc lười tập luyện cũng là nguyên nhân của béo phì.
· Những người hoạt động thể lực thường ăn thức ăn giàu năng lượng, khi họ thay đổi lối sống, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều cho nên bị béo phì.
Một số thói quen ăn uống dẫn đến béo phì
1. Ăn một ngày hai bữa
Chế độ ăn kiêng được sử dụng nhiều nhất cho người béo phì là hai bữa một ngày. Một vài người có cuộc sống bận bịu và khi đói mới ăn, cũng có nhiều người không có thời gian để ăn sáng, và họ luôn cảm thấy rất đói trước bữa trưa.
Những người ăn không nhiều một bữa có nhiều khả năng cân nặng bị tăng vì họ có cảm giác nhanh đói trong bữa ăn. Họ thích ăn nhiều đồ ăn có hàm lượng calo cao như mì, bánh hấp, cơm và thức ăn ngọt để thỏa mãn ham muốn calo của não bộ khiến hàm lượng đường trong máu tăng nhanh.
Vậy nên, để kiểm soát việc bổ sung vào cơ thể những đồ ăn nhiều calo và hạn chế được cân nặng, chúng ta nên đưa nhỏ lượng calo đưa vào cơ thể hàng ngày thành 3 lần để tránh tình trạng quá đói.
2. Không ăn sáng
Nhiều người có suy nghĩ rằng, không ăn sẽ giảm được béo, hay nhiều lúc do quá bận, không kịp ăn sáng, rồi gộp bữa sáng với bữa trưa làm một. Thực tế thì đối lập, việc không ăn sáng, sẽ mau chóng để cơ thể bổ sung năng lượng vào thời điểm khác, như làm ta ăn trưa hay tối nhiều hơn, ăn vặt nhiều hơn… để bù lại phần năng lượng thiếu hụt, kết quả làm tăng cân một cách không mong muốn. Nhịn ăn sáng còn có hại cho dạ dày và tuổi thọ bị giảm.
3. Ăn tối quá muộn
Thói quen ăn uống dẫn đến béo phì phổ biến thứ hai là ăn quá muộn, thường gặp ở những người làm việc quá giờ và ca đêm. Do ăn đêm, vận động ít, trao đổi chất chậm nên lượng calo này ăn vào sẽ tích tụ dần trong cơ thể tạo thành mỡ.
Nếu không thể điều chỉnh thời gian ăn uống vì nguyên nhân công việc, có thể mang theo hộp cơm hay mang theo một vài đồ ăn nhanh ở văn phòng để tránh ăn quá muộn. Nếu đã qua 9 giờ tối, hãy chọn một vài thức ăn không nhiều calo, ví dụ như súp hoặc rau.
4. Thói quen ăn hai thực phẩm nhiều calo
Một số người béo phì thường không thích chọn thực phẩm giàu chất xơ và thực phẩm có nhiều protein, mà nạp vào bữa ăn của họ nhiều thực phẩm giàu tinh bột hơn, ví dụ như cơm và bánh mì, mì ramen với cơm rang, mì udon với cơm… dẫn tới lượng calo bổ sung vào cơ thể vượt quá mức cần thiết.
Vậy nên, để tránh thừa cân béo phì, những người hay ăn hai thực phẩm nên bổ sung nhiều rau hơn, ăn thực phẩm khác sau khi ăn rau, để rau mang lại cảm giác no nhất định và hạn chế ăn nhiều thực phẩm chủ yếu nhiều tinh bột.
5. Chỉ ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột
Có tác động đến sự tăng cân hơn việc ăn hai loại thực phẩm chính là chỉ ăn những loại đồ ăn chủ yếu. Như chỉ ăn duy nhất một loại thực phẩm như mì ống, mì ramen và cơm rang một ngày 2 bữa. Chỉ ăn các thực phẩm chủ yếu nhiều tinh bột sẽ có sự tác động lớn về mức đường trong máu và dễ bị đói.
Thời điểm này cơ thể sẽ gia tăng nhu cầu ăn vặt giữa các bữa chính. Chủ yếu là mì, cơm rang và các món ăn khác thường sử dụng nhiều dầu mỡ và gia vị nên dễ dẫn đến tăng cân. Cách ăn này cũng có thể dẫn tới mất cân bằng dinh dưỡng và chuyển hóa chậm.
Vậy nên, một bữa ăn hợp lý nên ăn hai hay 3 món, không những có rau mà chất đạm được cung cấp đủ.