Bà o phì là gì

Người thừa cân béo phì có tình trạng tích mỡ thừa quá mức và có hại đến sức khỏe. Như vậy, bệnh béo phì sẽ thể hiện rõ ở trọng lượng cơ thể so với trọng lượng tiêu chuẩn dựa trên chiều cao của người khỏe mạnh.
Điều này không có nghĩa là người bình thường không có mỡ thừa tích tụ mà trong cơ thể luôn dự trữ lượng mỡ cố định để cơ thể sử dụng khi cần thiết. Mỡ có thể chuyển hóa thành năng lượng cho vận động của các cơ quan trong cơ thể, có khả năng giữ nhiệt và bảo vệ các cơ quan khỏi chấn động. Song khi tích tụ lượng mỡ quá lớn, nó lại cản trở hoạt động của các cơ quan.
Chỉ số cân nặng BMI được sử dụng để phân biệt bệnh thừa cân béo phì. Công thức tính chỉ số khối cơ thể này đơn giản và đánh giá tương đối chính xác lượng mỡ trong cơ thể.
Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x chiều cao) = kg/m2.
Cũng theo phân loại của tổ chức Y tế thế giới WHO, người bình thường trưởng thành có cân nặng vượt quá tiêu chuẩn như sau:
· BMI từ 25 - 29.9: thừa cân.
· BMI trên mức 30: Béo phì.
Người béo phì thường tích tụ mỡ thừa ở các bộ phận sau của cơ thể đầu tiên: bụng, eo, đùi, ngực, … Người béo phì ở mức cao mỡ sẽ tụ lại trên cả cơ thể.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì
https://vienthammykorea.vn/beo-phi/
Thừa cân béo phì chủ yếu do sự mất ổn định giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu thụ.
Nguyên nhân dẫn đến béo phì thừa cân là do:
· Cân bằng bị mất giữa năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu hao. Phần lớn năng lượng nạp vào vượt qua nhu cầu năng lượng của cơ thể, vậy nên năng lượng bị dư thừa và được chuyển thành mỡ tích lũy ở các cơ quan, tổ chức.
· Nguyên nhân di truyền: Có nhiều người mang một số gen trong các nhóm gen ví dụ như nhóm gen tăng sự ngon miệng, nhóm gen liên quan đến năng lượng bị tiêu hao, nhóm gen điều hoà chuyển hoá, nhóm gen liên quan đến sự biệt hoá và tế bào mỡ phát triển. Trong gia đình nếu cha hay mẹ hoặc thậm chí tất cả đều béo phì thì nguy cơ con cái bị thừa cân sẽ rất cao. Những người bị béo phì thừa cân do yếu tố di truyền có khả năng trao đổi chất chậm chạp, khó cải thiện.
· Sụn tuyến giáp: là vấn đề tuyến giáp không sản xuất đủ các hormone cần thiết đối với cơ thể. Sự thiếu hụt hormone làm cho quy trình trao đổi chất bị ngưng lại, đồng nghĩa với lượng chất béo không được đốt cháy, là nguyên nhân gây tăng cân.
· Khó ngủ: Theo nghiên cứu nếu bạn hay bị thiếu ngủ 30 phút mỗi ngày sẽ gia tăng nguy cơ thừa cân, béo phì lên tới 17%. Khi bạn ngủ không đủ, lượng ghrelin sẽ tăng lên làm bạn thường xuyên cảm thấy đói, thèm đồ ăn có nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn đến mất kiểm soát khi thèm ăn, là nguyên nhân dẫn tới thừa cân, béo phì.
Người có khả năng cao bị thừa cân béo phì gồm có:
· Người có thói quen dùng thức ăn nhanh, thức ăn nhiều năng lượng, ăn nhiều chất béo, đồ ăn chiên, rán, ăn ít rau, uống nhiều nước ngọt, bia rượu ...
· Làm việc trong môi trường văn phòng tĩnh tại, ít vận động hoặc lười tập luyện cũng là nguyên nhân của béo phì.
· Những người hoạt động thể lực thường ăn thức ăn giàu năng lượng, khi họ thay đổi lối sống, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều cho nên bị béo phì.
Một số thói quen ăn uống gây béo phì
1. Ăn hai bữa một ngày
Chế độ ăn kiêng phổ biến nhất cho người béo phì là mỗi ngày 2 bữa. Một số người có cuộc sống bận bịu và chỉ ăn khi đói, cũng có nhiều người không có thời gian để ăn sáng, và họ luôn thấy rằng rất đói trước bữa trưa.
Những người ăn không nhiều một bữa có nhiều khả năng cân nặng bị tăng vì họ có cảm giác đói mạnh trong bữa ăn. Họ thích ăn nhiều đồ ăn có hàm lượng calo tăng như mì, bánh hấp, cơm và thức ăn ngọt để thỏa mãn mong muốn calo của não bộ khiến hàm lượng đường trong máu nhanh tăng.
Vì vậy, để kiểm soát việc bổ sung vào cơ thể những thực phẩm nhiều calo và hạn chế được cân nặng, chúng ta nên đưa nhỏ lượng calo đưa vào cơ thể mỗi ngày thành 3 lần để tránh tình trạng quá đói.
2. Nhịn ăn sáng
Nhiều người nghĩ rằng, nhịn ăn sẽ giảm được béo, hoặc đôi khi do quá bận, không kịp ăn sáng, rồi gộp bữa sáng với bữa trưa làm một. Thực tế thì đối lập, việc nhịn ăn sáng, sẽ mau chóng để cơ thể bổ sung năng lượng vào thời điểm khác, như làm ta ăn trưa hay tối nhiều hơn, ăn vặt nhiều hơn… để bù đắp phần năng lượng đã mất, dẫn đến làm tăng cân một cách không như ý. Nhịn ăn sáng còn không tốt cho dạ dày và tuổi thọ bị giảm.
3. Ăn tối quá muộn
Thói quen ăn uống dẫn đến béo phì thường xuyên thứ hai là ăn quá khuya, thường gặp ở nhiều người làm việc quá giờ và ca đêm. Do ăn đêm, ít vận động, trao đổi chất chậm dẫn tới lượng calo này ăn vào sẽ tích tụ dần trong cơ thể tạo thành mỡ.
Nếu không thể thay đổi thời gian ăn uống vì nguyên nhân công việc, có thể mang theo hộp cơm hoặc để một vài đồ ăn tiện lợi ở văn phòng để tránh ăn quá muộn. Nếu đã qua 9 giờ tối, hãy chọn một vài đồ ăn ít calo, chẳng hạn như súp hay rau.
4. Thói quen ăn nhiều calo trong 2 loại thực phẩm
Những người béo phì thường không thích chọn thực phẩm giàu chất xơ và thực phẩm có nhiều protein, mà nạp vào bữa ăn của họ nhiều thực phẩm có nhiều tinh bột hơn, ví dụ như cơm với bánh mì, mì ramen và cơm rang, mì udon với cơm… dẫn đến lượng calo nạp vào cơ thể vượt quá mức cần thiết.
Vì vậy, để hạn chế thừa cân béo phì, 1 số người hay ăn hai thực phẩm nên ăn nhiều rau hơn, ăn thực phẩm khác sau khi ăn rau, để rau mang đến cảm giác no cố định và hạn chế ăn nhiều thực phẩm đa phần giàu tinh bột.
5. Ăn nhiều các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột
Có tác động đến cân nặng bị tăng hơn việc ăn hai loại thực phẩm chính là chỉ ăn những loại thực phẩm chủ yếu. Như chỉ ăn duy nhất một loại thực phẩm như mì ống, mì ramen và cơm rang trong hai bữa một ngày. Chỉ ăn những thực phẩm chủ yếu nhiều tinh bột sẽ có sự tác động lớn về mức đường trong máu và dễ bị đói.
Thời điểm này cơ thể sẽ tăng thêm mong muốn ăn vặt giữa các bữa chính. Đặc biệt là mì, cơm rang và các món ăn khác thường sử dụng nhiều dầu mỡ và gia vị nên dễ dẫn đến tăng cân. Cách ăn này cũng có thể dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng và chuyển hóa kém.
Vậy nên, một bữa ăn hợp lý nên ăn hai hay 3 món, không chỉ có rau mà còn phải cung cấp đủ chất đạm.