Bà o phì là gì

Người thừa cân béo phì có tình trạng tích mỡ thừa quá mức và có hại đến sức khỏe. Vậy nên, bệnh béo phì sẽ biểu hiện rõ ở cân nặng cơ thể so với trọng lượng tiêu chuẩn dựa vào chiều cao của người có sức khỏe tốt.
Điều này không có nghĩa là người bình thường không có tích tụ mỡ thừa mà trong cơ thể luôn có lượng mỡ nhất định để cơ thể dùng khi cần thiết. Mỡ có thể chuyển hóa thành năng lượng cho hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, có khả năng giữ nhiệt và bảo vệ các vùng khỏi chấn động. Song khi lượng mỡ tích tụ này quá lớn, nó lại cản trở hoạt động của các cơ quan.
Chỉ số cân nặng BMI được sử dụng để phân loại bệnh thừa cân béo phì. Công thức tính chỉ số khối cơ thể này đơn giản và đánh giá tương đối chính xác lượng mỡ trong cơ thể.
Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x chiều cao) = kg/m2.
Cũng theo phân loại của tổ chức Y tế thế giới WHO, người trưởng thành bình thường có cân nặng vượt mức tiêu chuẩn như sau:
· BMI từ 25 đến dưới 30: thừa cân.
· BMI trên mức 30: Béo phì.
Người béo phì thường tích mỡ thừa ở những bộ phận sau của cơ thể đầu tiên: bụng, eo, đùi, ngực, … Người béo phì nghiêm trọng mỡ sẽ tích tụ trên toàn cơ thể.
Nguyên nhân gây ra thừa cân béo phì
https://vienthammykorea.vn/beo-phi/
Thừa cân béo phì thường do sự không cân bằng giữa năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu thụ.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì là bởi:
· Cân bằng bị mất giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu hao. Khẩu phần năng lượng nạp vào vượt qua nhu cầu năng lượng cơ thể cần, vậy nên năng lượng bị dư thừa và được đổi thành mỡ tích lũy trong các tổ chức, cơ quan.
· Yếu tố di truyền: Có nhiều người mang một vài gen trong các nhóm gen ví dụ như nhóm gen kích thích sự ngon miệng, nhóm gen liên quan tới năng lượng bị tiêu hao, nhóm gen điều hoà chuyển hoá, nhóm gen liên quan đến sự biệt hoá và phát triển tế bào mỡ. Trong gia đình nếu cha hoặc mẹ hoặc thậm chí tất cả đều béo phì thì nguy cơ con cái bị thừa cân sẽ rất cao. Nhiều người bị thừa cân béo phì do khả năng di truyền có tốc độ trao đổi chất chậm chạp, cải thiện khó.
· Sụn tuyến giáp: là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ các hormone cần thiết cho cơ thể. Sự giảm hormone làm cho quá trình trao đổi chất bị chậm lại, cùng nghĩa với lượng chất béo không thể đốt cháy, là nguyên nhân gây tăng cân.
· Thiếu ngủ: Theo nghiên cứu nếu bạn hay bị thiếu ngủ 30 phút một ngày sẽ gia tăng nguy cơ thừa cân, béo phì lên đến 17%. Khi bạn ngủ không đủ, lượng ghrelin sẽ nâng lên làm bạn nhanh cảm thấy đói, thèm thức ăn có nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn tới mất kiểm soát khi thèm ăn, là nguyên nhân dẫn tới thừa cân, béo phì.
Người có khả năng cao bị thừa cân béo phì gồm có:
· Người gặp thói quen hay sử dụng thức ăn nhanh, thức ăn giàu năng lượng, sử dụng nhiều chất béo, đồ ăn chiên, rán, ăn không nhiều rau, uống nhiều nước ngọt, rượu bia ...
· Môi trường làm việc văn phòng tĩnh tại, ít vận động hoặc lười tập luyện cũng là nguyên nhân của béo phì.
· Những người hoạt động thể lực thường ăn thức ăn giàu năng lượng, khi họ thay đổi lối sống, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều cho nên bị béo phì.
Một số thói quen ăn uống dẫn đến béo phì
1. Ăn hai bữa một ngày
Chế độ ăn kiêng phổ biến nhất cho người béo phì là mỗi ngày 2 bữa. Một số người có cuộc sống bận bịu và chỉ ăn khi đói, cũng có 1 vài người không có thời gian để ăn sáng, và họ luôn thấy rằng cực đói trước bữa trưa.
Những người ăn không nhiều một bữa có nhiều khả năng tăng cân vì họ có cảm giác đói mạnh trong bữa ăn. Họ thích ăn nhiều thức ăn có hàm lượng calo cao như mì, bánh hấp, cơm và thức ăn ngọt để thỏa mãn mong muốn calo của não bộ khiến lượng đường trong máu tăng nhanh.
Vậy nên, để kiểm soát việc bổ sung vào cơ thể những thực phẩm nhiều calo và hạn chế được cân nặng, chúng ta nên chia nhỏ lượng calo đưa vào cơ thể mỗi ngày thành 3 lần để tránh tình trạng quá đói.
2. Không ăn sáng
Nhiều người nghĩ rằng, không ăn sẽ giảm được béo, hoặc đôi khi do quá bận, không kịp ăn sáng, rồi gộp bữa sáng với bữa trưa làm một. Thực tế thì đối lập, việc không ăn sáng, sẽ mau chóng để cơ thể bổ sung năng lượng vào dịp khác, như làm ta ăn trưa hay tối nhiều hơn, ăn vặt nhiều hơn… để bù lại phần năng lượng thiếu hụt, dẫn đến làm tăng cân một cách không mong muốn. Nhịn ăn sáng còn có hại cho dạ dày và giảm tuổi thọ.
3. Ăn tối rất muộn
Thói quen ăn uống gây béo phì thường xuyên thứ hai là ăn quá khuya, thường thấy ở những người làm việc quá giờ và ca đêm. Do ăn khuya, ít vận động, trao đổi chất chậm dẫn tới lượng calo này ăn vào sẽ tích lại dần trong cơ thể tạo thành mỡ.
Nếu không thể điều chỉnh thời gian ăn uống vì lý do công việc, có thể mang theo hộp cơm hay mang theo một số đồ ăn nhanh ở văn phòng để tránh ăn quá muộn. Nếu đã qua 9 giờ tối, hãy chọn một vài thức ăn ít calo, ví dụ như súp hoặc rau.
4. Thói quen ăn hai thực phẩm nhiều calo
Những người béo phì thường không thích chọn thực phẩm giàu chất xơ và thực phẩm có nhiều protein, mà nạp vào bữa ăn của họ nhiều thực phẩm giàu tinh bột hơn, chẳng hạn như cơm với bánh mì, mì ramen và cơm rang, mì udon với cơm… dẫn tới lượng calo nạp vào cơ thể vượt quá mức cần thiết.
Vậy nên, để tránh thừa cân béo phì, 1 số người có thói quen ăn hai thực phẩm nên ăn nhiều rau hơn, ăn thực phẩm khác sau khi ăn rau, để rau mang lại cảm giác no nhất định và hạn chế ăn các thực phẩm đa phần giàu tinh bột.
5. Ăn nhiều các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột
Có ảnh hưởng đến sự tăng cân hơn việc ăn hai loại thực phẩm chính là chỉ ăn những loại đồ ăn chủ yếu. Như chỉ ăn một loại thực phẩm như mì ống, mì ramen và cơm rang một ngày 2 bữa. Chỉ ăn những thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột sẽ có sự dao động lớn về lượng đường trong máu và nhanh bị đói.
Lúc này cơ thể sẽ tăng thêm mong muốn ăn vặt giữa các bữa chính. Chủ yếu là mì, cơm rang và các món ăn khác thường dùng nhiều dầu mỡ và gia vị nên nhanh dẫn đến tăng cân. Với cách ăn này cũng có thể dẫn tới dinh dưỡng bị mất cân bằng và chuyển hóa chậm.
Vì vậy, một bữa ăn hợp lý nên có hai hoặc ba món, không chỉ có rau mà còn phải cung cấp đủ chất đạm.