Difference between revisions of "Bà o phì là gì"

Revision as of 08:15, 21 August 2022

Người thừa cân béo phì có tình trạng mỡ thừa tích tụ quá mức và gây hại đến sức khỏe. Như vậy, bệnh béo phì sẽ biểu hiện rõ ở cân nặng cơ thể so với trọng lượng tiêu chuẩn dựa vào chiều cao của người khỏe mạnh.
Điều này không có nghĩa là người bình thường không có mỡ thừa tích tụ mà trong cơ thể luôn có lượng mỡ cố định để cơ thể sử dụng khi cần thiết. Mỡ có thể chuyển hóa thành năng lượng cho hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, có vai trò giữ nhiệt và bảo vệ các cơ quan khỏi chấn động. Song khi lượng mỡ tích tụ này quá lớn, nó lại cản trở hoạt động của các cơ quan.
Chỉ số cân nặng BMI được sử dụng để phân biệt bệnh thừa cân béo phì. Công thức tính chỉ số khối cơ thể này đơn giản và đánh giá tương đối chính xác lượng mỡ trong cơ thể.
Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x chiều cao) = kg/m2.
Cũng theo phân chia của tổ chức Y tế thế giới WHO, người bình thường trưởng thành có cân nặng vượt quá tiêu chuẩn như sau:
· BMI từ 25 - 29.9: thừa cân.
· BMI trên mức 30: Béo phì.
Người béo phì thường tích tụ mỡ thừa ở những bộ phận của cơ thể như: bụng, eo, đùi, ngực, … Người béo phì nghiêm trọng mỡ sẽ tụ lại trên toàn cơ thể.
Nguyên nhân gây ra thừa cân béo phì
https://vienthammykorea.vn/beo-phi/
Thừa cân béo phì thường do sự không cân bằng ở năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu hao.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì là do:
· Sự mất cân bằng giữa năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu hao. Phần lớn năng lượng nạp vào vượt quá nhu cầu năng lượng cơ thể cần, vậy nên năng lượng bị dư thừa và được chuyển thành mỡ tích lũy trong các cơ quan, tổ chức.
· Yếu tố di truyền: Có những người mang một số gen trong nhiều nhóm gen ví dụ như nhóm gen tăng ăn ngon miệng, nhóm gen liên quan tới năng lượng bị tiêu hao, nhóm gen điều hoà chuyển hoá, nhóm gen liên quan đến sự biệt hoá và tế bào mỡ phát triển. Trong gia đình nếu cha hoặc mẹ hoặc thậm chí là cả hai đều béo phì thì khả năng con cái bị tăng cân tăng cao. Những người bị thừa cân béo phì do yếu tố di truyền có khả năng trao đổi chất chậm chạp, cải thiện khó.
· Sụn tuyến giáp: là vấn đề tuyến giáp không sản xuất đủ các hormone cần thiết cho cơ thể. Sự giảm hormone làm cho quy trình trao đổi chất bị ngưng lại, đồng nghĩa với lượng chất béo không thể đốt cháy, là lý do gây tăng cân.
· Thiếu ngủ: Theo nghiên cứu nếu bạn thường xuyên thiếu ngủ 30 phút mỗi ngày sẽ làm tăng khả năng thừa cân, béo phì lên đến 17%. Khi bạn ngủ không đủ, lượng ghrelin sẽ tăng lên làm bạn nhanh cảm thấy đói, thèm đồ ăn chứa nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn tới mất kiểm soát khi thèm ăn, là nguyên nhân dẫn tới thừa cân, béo phì.
Người có khả năng cao bị thừa cân béo phì gồm có:
· Người gặp thói quen hay sử dụng đồ ăn nhanh, thức ăn giàu năng lượng, sử dụng nhiều chất béo, đồ ăn chiên, rán, ăn ít rau, uống nhiều nước ngọt, bia rượu ...
· Làm việc trong môi trường văn phòng tĩnh tại, ít vận động hoặc lười tập luyện cũng là nguyên nhân của béo phì.
· Những người hoạt động thể lực thường ăn thức ăn giàu năng lượng, khi họ thay đổi lối sống, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều cho nên bị béo phì.
Một vài thói quen ăn uống dẫn đến béo phì
1. Ăn một ngày hai bữa
Chế độ ăn kiêng phổ biến nhất cho người béo phì là hai bữa một ngày. Một vài người có cuộc sống bận rộn và chỉ ăn khi đói, cũng có 1 vài người ăn sáng có ít thời gian, và họ luôn thấy rằng rất đói trước bữa trưa.
Những người ăn ít hơn một bữa có nhiều khả năng tăng cân vì họ có cảm giác đói mạnh trong bữa ăn. Họ thích ăn nhiều đồ ăn có hàm lượng calo cao như mì, bánh hấp, cơm và đồ ngọt để thỏa mãn ham muốn calo của não bộ khiến hàm lượng đường trong máu nhanh tăng.
Vì vậy, để kiểm soát việc nạp vào cơ thể những thực phẩm nhiều calo và hạn chế được cân nặng, chúng ta nên chia nhỏ lượng calo đưa vào cơ thể mỗi ngày thành 3 lần để hạn chế tình trạng quá đói.
2. Không ăn sáng
Nhiều người nghĩ rằng, nhịn ăn sẽ giảm được béo, hoặc đôi khi do quá bận, không kịp ăn sáng, rồi gộp bữa sáng với bữa trưa làm một. Thực tế thì ngược lại, việc không ăn sáng, sẽ mau chóng để cơ thể bổ sung năng lượng vào thời điểm khác, như làm ta ăn trưa hay tối nhiều hơn, ăn vặt nhiều hơn… để bù đắp phần năng lượng đã mất, dẫn đến làm tăng cân một cách không như ý. Nhịn ăn sáng còn không tốt cho dạ dày và tuổi thọ bị giảm.
3. Ăn tối quá muộn
Thói quen ăn uống dẫn đến béo phì phổ biến thứ hai là ăn quá khuya, thường gặp ở nhiều người làm việc quá giờ và ca đêm. Do ăn đêm, ít vận động, trao đổi chất chậm nên lượng calo này ăn vào sẽ tích lại dần trong cơ thể hình thành mỡ.
Nếu không thể điều chỉnh thời gian ăn uống vì lý do công việc, có thể đem theo hộp cơm hay mang theo một số đồ ăn nhanh ở văn phòng để không bị ăn quá muộn. Nếu đã qua 9 giờ tối, hãy chọn một vài đồ ăn ít calo, chẳng hạn như súp hoặc rau.
4. Thói quen ăn hai thực phẩm nhiều calo
Một số người béo phì thường không thích chọn thực phẩm giàu chất xơ và thực phẩm giàu protein, mà bổ sung vào bữa ăn của họ nhiều thực phẩm có nhiều tinh bột hơn, ví dụ như cơm với bánh mì, mì ramen và cơm rang, mì udon với cơm… dẫn tới lượng calo nạp vào cơ thể vượt quá mức cần thiết.
Vậy nên, để tránh thừa cân béo phì, 1 số người có thói quen ăn hai thực phẩm nên ăn nhiều rau hơn, ăn thực phẩm khác sau khi ăn rau, để rau mang đến cảm giác no cố định và giảm ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột.
5. Chỉ ăn những thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột
Có tác động đến sự tăng cân hơn việc ăn hai loại thực phẩm chính là chỉ ăn những loại đồ ăn chủ yếu. Như chỉ ăn duy nhất một loại thực phẩm như mì ống, mì ramen và cơm rang trong hai bữa một ngày. Chỉ ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột sẽ có sự dao động lớn về mức đường trong máu và nhanh bị đói.
Lúc này cơ thể sẽ tăng thêm mong muốn ăn vặt giữa các bữa chính. Đặc biệt là mì, cơm rang và các món ăn khác thường dùng nhiều dầu mỡ và gia vị nên dễ dẫn đến tăng cân. Với cách ăn này cũng có thể dẫn đến dinh dưỡng bị mất cân bằng và chuyển hóa chậm.
Vậy nên, một bữa ăn hợp lý nên có hai hoặc ba món, không những có rau mà chất đạm được cung cấp đủ.